Κατά την πτώση της Gondolin,o Pengolodh κατάφερε να δραπετεύσει από τα πλάσματα του Morgoth μαζί με τον Tuor και τον Idril,τους οποίους και ακολούθησε στα λιμάνια του Sirion.Μαζί του μετέφερε και μια σειρά από πολύτιμα παλαιά έγγραφα και τα δικά του έργα.Την εποχή εκείνη τα λιμάνια του Sirion είχαν γίνει τόπος συνάντησης Ξωτικών-προσφύγων από το Doriath,to Hithlum και από πολλά άλλα μέρη σε όλο το Beleriand.Χάρη στο Silmaril του Earendil,οι πρόσφυγες αυτοί κατάφεραν να βρουν για ένα μικρό διάστημα ειρήνη και ησυχία.O Pengolodh,που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε τη δυνατότητα να συγκεντρώσει στοιχεία,μύθους και ιστορίες έξω από τα σύνορα της Gondolin,τώρα είχε στη διάθεσή του ένα μεγάλο και ετερόκλητο πλήθος Ξωτικών,τα οποία ήταν πρόθυμα να διηγηθούν τις ιστορίες και τους μύθους που γνώριζαν από τους δικούς τους τόπους.
Ετσι,ο Pengolodh άρχισε να συγκεντρώνει πληροφορίες για μια ποικιλία στοιχείων,όπως το ρουνικό σύστημα γραφής,που χρησιμοποιούνταν στο Doriath και το οποίο είχε διαμορφώσει ο Daeron,o λόγιος και τραβαδούρος του Thingol.Ta ρουνικά αυτά σύμβολα χρησιμοποιούνταν ελάχιστα και η χρήση τους θα μειωνόταν ακόμα περισσότερο με το πέρασμα του χρόνου,ο Pengolodh όμως έκανε αντίγραφα των συμβόλων και αντέγραψε αποσπάσματα από έργα που χρησιμοποιούσαν αυτό το σύστημα γραφής,προσφέροντας έτσι μια τεράστια πολιτιστική συνεισφορά στους απογόνους της γενιάς του.Χωρίς τη συμβολή του τα Certhas Daeron,τα "ρουνικά του Daeron"όπως τα ονόμαζε,θα είχαν χαθεί για πάντα.Οι Sindar του Doriath είχαν φέρει επίσης μαζί του στα λιμάνια τα "Χρονικά του Beleriand".Εκεί,με τη βοήθεια των γνώσεων και των άλλων φυλών,κατάφεραν να συμπληρώσουν και να επεκτείνουν το έργο αυτό.Ο Pengolodh βοήθησε και ο ίδιος στο συγκεκριμένο έργο,καθώς οι αναμνήσεις του για τις συγκεκριμένες ιστορίες ήταν από πρώτο χέρι.Αργότερα τα "Χρονικά του Beleriand" θα ταξιδέψουν μαζί του και πάλι προς τη Δύση.
Με το τέλος της Πρώτης Εποχής,οι Noldor είχαν και πάλι το δικαίωμα να επιστρέψουν στο Valinor.O Pengolodh όμως δεν επέστρεψε αμέσως.Παρέμεινε στη Μέση Γη για ένα μεγάλο διάστημα της Δεύτερης Εποχής και συνέχισε να συγκεντρώνει μύθους και ιστορίες.Του είχε επιτραπεί για ένα διάστημα να μείνει μαζί με τους Νάνους στο Khazad-Dum,και έτσι έγινε ένας από τους λίγους που κατάφεραν να μάθουν λίγα πράγματα για την προφορική και τη γραπτή γλώσσα των Νάνων.Οταν η Σκιά του Sauron άρχισε και πάλι να απλώνεται στο Eriador,o Pengolodh έκανε το ταξίδι προς τη Δύση και πήγε στην Tol-Eressea.Εκεί έμεινε στο Tavrobel (γνωστό επίσης και με το όνομα Tathrobel) και συνέχισε να επεκτείνει και να συμπληρώνει τα "Χρονικά του Beleriand".Εκείνη την περίοδο ήρθε σε επαφή με τα έργα του Rumil για τις γλώσσες,ανάμεσα σε αυτά και το "Equessi Rumilo",τα οποία χρησιμοποίησε για να συγγράψει ένα κείμενο με το όνομα "Lammas",που πραγματευόταν τις γλώσσες των Ανθρώπων και των Ξωτικών.Εγραψε επίσης ένα σύντομο έργο που ονόμασε "Lammasethen" και το οποίο αναφερόταν ειδικά στις γλώσσες των Ξωτικών.Ο Pengolodh αναφέρεται παραδοσιακά ως ο συγγραφέας του "Quenta Silmarilion",το κύριο έργο το οποίο πραγματεύεται την αρχαία ιστορία των Ξωτικών,αυτό όμως που έκανε στην πραγματικότητα ήταν να συγκεντρώσει και να συνενώσει τις διάφορες υπάρχουσες παραδόσεις,μύθους και ιστορίες σε ένα πλήρες και συνεχές έργο.Οι κύριες πηγές του ήταν τα γραπτά του Rumil,τα "Χρονικά του Beleriand,και το "Narn I Chin Hurin".O ίδιος ο Rumil έκανε κάποιες μικρές αλλαγές,προσθήκες και διορθώσεις στο "Quenta Silmarillion".Οταν ο Aelfwine ήρθε στην Tol Eressea,πολλές χιλιετίες μετά,συνάντησε τον Pengolodh,ο οποίος του διηγήθηκε πολλούς από τους μύθους που γνώριζε και του έδειξε τα γραπτά του.Ετσι ο Pengolodh έγινε ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στις Παλαιές Εποχές και τους σύγχρονους καιρούς.
